Dialisis Peritoneal (PD) di Rumah

Dialisis Peritoneal (PD) adalah salah satu pilihan rawatan buah pinggang sekiranya anda perlu memulakan rawatan dialisis. Ketahui lebih lanjut tentang dialisis peritoneal (PD) di rumah.

Apakah itu Dialisis Peritoneal (PD)?

Dialisis peritoneal (PD) ialah rawatan yang menggunakan lapisan abdomen anda - dipanggil membran peritoneal - untuk mengeluarkan bahan kumuhan daripada darah anda. Dialisis peritoneal (PD) biasanya dilakukan di rumah dan juga boleh dijalankan semasa tidur atau semasa mengembara. Ia mungkin terapi yang sesuai untuk anda jika anda memerlukan mobiliti atau jadual rawatan buah pinggang yang fleksibel.

Doctor explaining Peritoneal Dialysis to the patient

Bagaimanakah Dialisis Peritoneal (PD) dilakukan?

Semasa dialisis peritoneal (PD), cecair yang dipanggil larutan dialisis (atau dialisat) akan masuk ke dalam abdomen anda melalui kateter. Kateter ini dimasukkan ke dalam perut anda melalui prosedur pembedahan kecil sebelum rawatan dialisis peritoneal (PD) dimulakan. Sebaik sahaja cecair dialisis mengisi abdomen anda, ia akan disimpan untuk membersihkan darah anda dengan menyerap sebarang sisa dan cecair yang berlebihan. Selepas 6 hingga 8 jam, larutan dialisis yang mengandungi sisa dan cecair berlebihan akan disalir keluar dari abdomen anda melalui kateter. Keseluruhan proses ini dipanggil pertukaran.

APD VS CAPD

Terdapat dua jenis dialisis peritoneal (PD): dialisis peritoneal ambulatori berterusan (CAPD) dan dialisis peritoneal automatik (APD).

Continuous Ambulatory Peritoneal Dialysis (CAPD)

Dialisis Peritoneal Ambulatori Berterusan (CAPD)

CAPD ialah rawatan yang menggunakan graviti untuk mengisi dan mengeluarkan larutan dialisis dari abdomen anda.

Pertukaran CAPD biasanya dilakukan 3 hingga 4 kali sehari, terutamanya selepas bangun, sebelum makan tengah hari dan makan malam, dan sebelum tidur. Semasa pertukaran CAPD, pertukaran dialisis dilakukan secara manual oleh anda atau penjaga pada siang hari. Semasa setiap pertukaran, ia mungkin mengambil masa selama 30 minit untuk mengeluarkan larutan dialisis yang telah digunakan dari abdomen dan mengisi abdomen dengan larutan dialisis yang baharu. Pesakit kemudian boleh meneruskan aktiviti harian biasa sehingga pertukaran seterusnya.

Baca lebih lanjut mengenai Dialisis Peritoneal Ambulatori Berterusan (CAPD)

Malay dialysis patient reading beside an APD cycler machine

Dialisis Peritoneal Automatik (APD)

APD memerlukan mesin dialisis untuk mengalirkan cecair dialisis ke dalam perut.

APD biasanya berlaku pada waktu malam apabila mesin dialisis disambungkan ke kateter PD. Semasa anda tidur, mesin mengeluarkan larutan dialisis yang lama dan membekalkan larutan dialisis bersih. Anda boleh tanggalkan sambungan mesin selepas anda bangun untuk meneruskan aktiviti biasa.

Baca lebih lanjut mengenai Dialisis Peritoneal Automatik (APD)

Apakah manfaat Dialisis Peritoneal (PD)?

Dialisis Peritoneal (PD) adalah pilihan dialisis tanpa jarum

PD menggunakan kateter untuk memasukkan larutan dialisis ke dalam ruang dalam abdomen anda untuk menapis darah melalui membran peritoneal. Hemodialisis (HD) pula menapis darah anda melalui mesin luaran, yang memerlukan jarum untuk mengalirkan darah anda ke dalam mesin.

Dialisis Peritoneal (PD) di rumah menawarkan fleksibiliti dan kebebasan

Melakukan rawatan dialisis peritoneal (PD) di rumah meningkatkan fleksibiliti dan kebebasan hidup anda semasa dialisis. Ia boleh mengurangkan lawatan yang kerap ke hospital atau klinik dan memberi anda lebih kebebasan untuk bekerja atau melakukan aktiviti yang anda gemari.

Anda boleh melancong dengan Dialisis Peritoneal (PD)

Bagi kebanyakan pesakit penyakit buah pinggang kronik (CKD), mengekalkan mobiliti dan berpeluang untuk melancong adalah perkara yang penting untuk kekal berdikari. Memandangkan dialisis peritoneal (PD) boleh dilakukan semalaman di mana-mana tempat pilihan anda, kebanyakan pesakit dialisis boleh mengembara dan meneruskan rawatan mereka walaupun berada di luar rumah. Semasa merancang pengembaraan, anda boleh berbincang dengan doktor untuk membuat persediaan rawatan dialisis peritioneal (PD) semasa kembara.

Bagaimana membuat persediaan untuk Peritoneal Dialisis (PD)?

Melakukan peritoneal dialisis (PD) di rumah mungkin membuat anda berasa cemas. Akan tetapi, ia adalah proses yang dapat diuruskan. Hampir semua orang boleh melakukan peritoneal dialisis (PD) dengan latihan yang betul. Latihan biasanya memerlukan 2 hingga 5 hari, bergantung pada jenis terapi PD yang anda pilih.

Jururawat akan menjadualkan latihan yang merangkumi perkara di bawah untuk anda:

Sediakan kawasan rawatan anda
Menjaga tapak keluar kateter anda
Melakukan pertukaran PD
Cara basuh tangan untuk memastikan pengendalian larutan PD dengan selamat
Menyimpan dan memesan bekalan untuk rawatan
Mencatat log rawatan manual (jika perlu)
Mengukur tekanan darah, nadi, suhu dan berat badan
Mengenali dan melaporkan masalah sepanjang rawatan anda
Menguruskan diet dan pengambilan cecair anda

Anda hanya mula melakukan peritoneal dialisis (PD) di rumah sendiri setelah anda dan juga doktor mendapati anda sudah bersedia. Anda juga tidak akan bersendirian dengan rawatan anda selepas ini kerana pasukan penjagaan kesihatan anda bersedia untuk memberi sokongan bila-bila masa.

Semasa melakukan peritoneal dialisis (PD) di rumah, anda masih perlu menghadiri temu janji yang ditetapkan oleh pasukan jururawat anda. Ini membolehkan anda membuat pertanyaan mengenai rawatan anda atau mencari sumber lain yang boleh membantu.

Berapa kos Peritoneal Dialisis (PD)?

Berdasarkan analisis impak belanjawan, kos PD adalah kira-kira RM2508/bulan dengan mengambil kira keadaan di Malaysia bahawa Jabatan Perkhidmatan Awam dan Pertubuhan Keselamatan Sosial meliputi kedua-dua APD dan CAPD.¹ Bekalan rawatan CAPD termasuk larutan PD dan barang pakai buang; Bekalan rawatan APD termasuk penyewaan mesin bulanan, larutan PD dan barang pakai buang. Kedua-dua CAPD dan APD mempunyai kos yang berbeza dan boleh disubsidi sepenuhnya atau sebahagian sahaja berdasarkan kelayakan pembayaran balik anda. Semua barang yang diperlukan akan dihantar ke rumah anda mengikut preskripsi doktor.

Sila rujuk pasukan penjagaan buah pinggang anda untuk mengetahui saluran rawatan PD termasuk kos rawatan dan subsidi. Doktor atau jururawat anda boleh salurkan keperluan kewangan anda dan mencadangkan langkah seterusnya untuk membantu anda memulakan PD di rumah.

Terdapat beberapa agensi yang menyokong kos rawatan dialisis buah pinggang terutamanya PD: ²

Kementerian Kesihatan
Jabatan Perkhidmatan Awam
Jabatan Hal Ehwal Veteran
Kementerian Pendidikan
Kementerian Pertahanan
Pertubuhan Keselamatan Sosial
Institusi Zakat

Sesetengah NGO seperti Yayasan Buah Pinggang Kebangsaan, syarikat berkanun dan majikan boleh memberikan sokongan kewangan untuk kos rawatan dialisis anda juga. Anda boleh bercakap tentang keadaan anda untuk mendapatkan sokongan yang anda perlukan untuk mengatasi dan memulakan terapi PD.

Apa kesan sampingan PD?

Ketidakselesaan semasa pertukaran

Walaupun tiada jarum terlibat dalam proses CAPD, larutan dialisis di dalam abdomen anda kadangkala boleh menyebabkan ketidakselesaan semasa proses pertukaran. Untuk melegakan ketidakselesaan, doktor anda boleh mencadangkan penyelesaian mudah seperti penggunaan julap atau teknik saliran.

Sesetengah pesakit yang sensitif terhadap larutan dialisis juga mungkin berasa pedih apabila cecair memasuki perut. Untuk mengatasinya, pakar nefrologi anda boleh menambah natrium bikarbonat atau lidocaine.³

Sebelum memulakan dialisis, doktor anda akan membincangkan pelbagai cara untuk memastikan rawatan adalah selesa untuk anda

Pertambahan berat badan

Sebahagian molekul gula yang terdapat di dalam dialisat peritoneal dialysis akan diserap oleh badan anda semasa dialisis.

Jika anda bimbang tentang penambahan berat badan, anda perlu memantau makanan anda dan kerap bersenam. Anda boleh berunding dengan doktor untuk mendapatkan nasihat profesional tentang cara mengekalkan diet dan rutin senaman yang mampan. Elakkan rancangan diet yang terlampau untuk menurunkan berat badan dalam masa yang singkat- ia boleh mengganggu metabolisme badan dan menyebabkan anda jatuh sakit.

Kembung perut

Memandangkan pesakit peritoneal dialisis perlu menyimpan cecair dalam rongga peritoneal sepanjang hari, anda boleh mengalami kekembungan perut. Kesan sampingan ini mungkin lebih ketara bagi pesakit yang mengguna kepekatan dialisat yang lebih tinggi, kerana ini akan menarik jumlah cecair yang lebih besar dalam setiap pertukaran. Mematuhi sekatan pengambilan air harian yang disyorkan oleh doktor boleh membantu mengurangkan jumlah dialisat dan mengurangkan kekembungan semasa dialisis.

Jika kesan sampingan berterusan, anda boleh berunding dengan doktor untuk mengubahsuai preskripsi PD anda.

Apa komplikasi PD?

Peritonitis

Peritonitis berlaku apabila peritoneum (lapisan tisu nipis yang melapisi bahagian dalam abdomen) anda dijangkiti bakteria atau kulat. Adalah penting untuk anda mengamalkan penjagaan kebersihan yang betul semasa rawatan dialisis. Ini termasuk mencuci tangan sebelum dialisis, memakai pelitup muka semasa rawatan, menyapu krim antibiotik di bahagian tapak keluar kateter, dan mengikuti langkah pencegahan lain yang diarahkan oleh doktor anda.

Tanda dan gejala peritonitis termasuk:

Sakit
Demam dan menggigil
Air keluaran keruh

Sila hubungi pasukan rawatan dengan segera jika anda mengalami mana-mana gejala ini. Rawatan yang segera adalah penting jika anda mengalami jangkitan.

Suntikan antibiotik biasanya digunakan untuk merawat peritonitis. Jika jangkitan menjadi teruk atau kerap berlaku, anda mungkin perlu menukar kepada pilihan dialisis yang lain.

Jangkitan tapak keluaran kateter (Exit Site)

Tapak keluaran kateter ialah hujung di mana kateter PD keluar dari kulit bahagian abomen anda. Tapak keluar mungkin dijangkiti kuman jika anda gagal menjaga kebersihan dan mengekalkan kekeringan di bahagian tersebut. Oleh itu, anda hendaklah sentiasa:

Amalkan cara penjagaan yang betul seperti yang diajar oleh doktor anda
Basuh tangan anda dengan bersih sebelum mengendalikan penjagaan tapak keluar kateter
Kekalkan kateter anda dengan pita pelekat

Tanda dan gejala jangkitan tapak keluar kateter termasuk:

Kemerahan
Bengkak
Bernanah
Sakit

Sila hubungi doktor anda dengan segera jika mengalami tanda-tanda ini. Rawatan segera adalah penting.

Hernia

Hernia atau penyakit angin pasang berlaka apabila organ dalam tubuh terkeluar melalui jaringan otot atau tisu di sekitarnya. Kehadiran benjolan di bahagian perut adalah simptom hernia yang paling biasa. Ada kemungkinan benjolan itu tidak menyakitkan dan hanya akan diperhatikan semasa pemeriksaan rutin.

Pesakit peritoneal dialisis mempunyai peluang yang lebih tinggi untuk mendapat hernia. Ini disebabkan oleh ketegangan otot di bahagian perut akibat penyimpanan cecair dalam rongga peritoneal untuk masa yang panjang.

Berapa lama saya boleh hidup dengan Peritoneal Dialisis?